Mương thoát lũ Đường Đệ xuống cấp

Đưa chúng tôi đi xem công trình mương Đường Đệ, ông Lê Hăng, Tổ trưởng tổ 14, khu dân cư Đường Đệ không ngớt phàn nàn về sự xuống cấp của công trình. Khu đông mương sau trận lũ những năm trước đến nay không được nạo vét, cây cối che phủ đến mức không còn nhận ra con mương. Nhiều đoạn đá to lổn ngổn, đất cát phủ đáy mương. Khu tây mương, công trình được kiên cố tốt hơn song nhiều chỗ bị bong tróc, nứt nẻ, rễ cây có thể chui qua được. 

Khu vực tường ngăn sạt lở dọc đường Triệu Quang Phục cũng bị xuống cấp. Ông Lê Văn Hùng – Tổ trưởng tổ 16, khu dân cư Đường Đệ phản ánh, do vách tường xây gần như thẳng đứng nên ảnh hưởng đến năng lực ngăn sạt lở và thẩm thấu của nước. Đến nay, tại nhiều vị trí của bức tường có dấu hiệu rạn nứt, tổng chiều dài hơn 10m, có nơi khe hở rộng 1-2cm. Không chỉ vậy, tại khu vực này mương thoát nước mưa từ bức tường đổ xuống có khẩu độ nhỏ gây khó khăn cho việc tiêu, thoát nước; tình trạng lấn chiếm, cơi nới của các hộ trong khu vực cũng làm ảnh hưởng đến hành lang an toàn bảo vệ tường chắn. 

Đứng trên cầu từ đường Triệu Quang Phục nhìn xuống mương thoát lũ Đường Đệ – nơi chia thành 2 nhánh đông và tây mương có thể thấy hành lang bảo vệ công trình bị xâm hại nghiêm trọng. Cây cối, bếp núc, công trình phụ, vật liệu của các hộ dân lấn ra 2 bên mương, thậm chí có người còn đấu nối hệ thống nước thải ra mương gây nguy cơ ô nhiễm lòng mương. Người dân của 2 dãy phố Nguyễn Bặc và Nguyễn An, có mặt sau nhà tiếp giáp tuyến mương đã không ngần ngại cơi nới, làm công trình phụ lấn chiếm cả hành lang công trình.

Ông Lê Văn Hùng cho biết, khoảng năm 2016 – 2017, khi người dân đến ở và xây dựng nhà cửa, tiến hành cơi nới công trình phụ, tổ dân phố, phường có đến vận động, nhắc nhở nhiều lần nhưng họ vẫn cố tình làm và cho rằng khi nào công trình cần sẽ tự nguyện tháo dỡ. Việc làm này đã vi phạm nghiêm trọng hành lang thoát lũ của công trình. Theo ông Hùng, toàn bộ dãy nhà dân dọc 2 tuyến đường này đều vi phạm hành lang an toàn mương. Mỗi nhà lấn chiếm 6m chiều dài tính từ nhà đất dân sở hữu đến ranh giới an toàn mương với tổng chiều dài cả khu dân cư hơn 100m (hơn 20 lô mỗi bên). Tuy nhiên, điều này chỉ xảy ra tại khu vực tổ 16, các tổ khác không có. 

Theo lãnh đạo Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh – chủ đầu tư công trình khu dân cư Đường Đệ nói chung, mương Đường Đệ nói riêng, dự án được đầu tư từ năm 1999. Tuy nhiên, do thời gian kéo dài, mục tiêu, tính chất, quy mô dự án thay đổi (từ khu nhà biệt thự chuyển thành khu tái định cư) nên quy hoạch chi tiết thay đổi (trước đây giao cho chủ đầu tư khác), làm phát sinh nhiều bất cập dẫn tới chậm nghiệm thu, chậm thanh quyết toán, chậm bàn giao công trình. Trung tâm đã đề nghị tỉnh nghiệm thu, giao công trình cho TP. Nha Trang quản lý hay lập dự toán sửa chữa, nâng cấp công trình. Tỉnh đã chỉ đạo TP. Nha Trang tiếp quản. Tuy nhiên, do lo ngại chất lượng công trình nên TP. Nha Trang yêu cầu kiểm định lại chất lượng và đã được tỉnh đồng ý. Hiện nay, đơn vị đã thực hiện xong. 

Ông Nguyễn Tiến Lưu – Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh cho biết: Hệ thống mương Đường Đệ được thi công khá lâu, lại nằm trong vùng thường xuyên chịu ảnh hưởng của nước lũ gây sạt lở nên chất lượng công trình xuống cấp là không thể tránh khỏi. Trong khi đó, việc bàn giao chậm, không có đơn vị tiếp nhận, duy tu, sửa chữa nên tình trạng xuống cấp càng nhanh.

Nói về chất lượng công trình, ông Lưu cho rằng, hồ sơ thiết kế công trình được cơ quan chuyên môn có thẩm quyền phê duyệt. Việc quản lý tiến độ và chất lượng được chủ đầu tư qua các thời kỳ thực hiện đúng quy định và tự chịu trách nhiệm trong quá trình tổ chức thực hiện. Về thiết kế tường ngăn sạt lở trên đường Triệu Quang Phục có mặt dốc đứng, ông Lưu cho rằng lúc đầu không có tường chắn, tuy nhiên sau đó tỉnh thống nhất cho phép bạt đất vào trong để mở rộng diện tích tái định cư và được các sở, ngành thống nhất phương án trước khi làm.

Liên quan đến việc để dân lấn chiếm hành lang an toàn mương Đường Đệ tại tổ 16, ông Trần Văn Tuyên – Phó Chủ tịch UBND phường Vĩnh Hòa thừa nhận, thành phố đã nhiều lần chỉ đạo xử lý việc lấn chiếm hành lang mương, kể cả phần cơi nới của dân tại tường ngăn trên đường Triệu Quang Phục. Phường phối hợp với Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh triển khai nhưng chưa quyết liệt vì thiếu lực lượng, cần hỗ trợ của thành phố. Trong tháng 3 này, phường sẽ phối hợp với thành phố xử lý dứt điểm.