Hút thuốc lá nhiều tác hại

Theo các chuyên gia y tế, hút thuốc lá là nguyên nhân chủ yếu nhất gây ra bệnh về phổi như: Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi, bệnh lao phổi… Trong đó, có tới 90% bệnh nhân bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là có tiền sử dùng thuốc lá. Hút thuốc lá cũng là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và làm tăng mức độ nghiêm trọng của các bệnh hô hấp. Theo thống kê của các bệnh viện, những bệnh nhân bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính khi dừng hút thuốc hoặc cai thuốc lá thì bệnh giảm sự tiến triển. Những bệnh nhân đã điều trị, đã có đơn thuốc thì tác dụng của đơn thuốc tốt hơn, giảm thiểu lượng thuốc dùng. Đáng lưu ý, những bệnh nhân bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính mà vẫn hút thuốc lá luôn phải trong tình trạng vào viện liên tục và tuổi thọ ngắn hơn.

Lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa tỉnh chia sẻ, bệnh viện tiếp nhận nhiều bệnh nhân ung thư phổi đến bệnh viện trong giai đoạn muộn nên hiệu quả điều trị hạn chế so với các bệnh ung thư khác. Đáng lưu ý, đối những người ung thư phổi có nghiện thuốc lá, với phương pháp điều trị mới như điều trị đích thường có tỷ lệ đáp ứng không cao. Đây cũng là khó khăn trong điều trị với bệnh nhân hút thuốc. 

Theo nghiên cứu năm 2020 của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) về sức khỏe thanh thiếu niên, tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở nhóm 13-17 tuổi của Việt Nam chiếm 2,6%. Đặc biệt, xu hướng sử dụng thuốc lá điện tử tập trung cao ở nhóm 15-24 tuổi với tỷ lệ là 7,3%; nhóm 25-44 tuổi chiếm 3,2%; nhóm 45-64 tuổi chiếm 1,4%.

Với việc xuất hiện tràn lan các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá không đốt nóng, thuốc lá dạng hút Shisha được mua bán, quảng cáo tràn lan trên mạng xã hội nhằm vào giới trẻ, Quyền đại diện WHO tại Việt Nam khẳng định, đây cũng là những sản phẩm gây nghiện và có hại cho sức khỏe, nếu không kịp thời ngăn chặn, các tổn thất về sức khỏe và kinh tế do việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới gây ra cũng nghiêm trọng không kém các sản phẩm thuốc lá điếu thông thường, nhất là đối với thế hệ trẻ. Với cảnh báo của WHO, Bộ Y tế và các đơn vị liên quan đang kiến nghị bổ sung cấm sản phẩm thuốc lá phi truyền thống như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng… vào Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. 

Phân tích về tác hại của thuốc lá tới sức khỏe con người, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lương Ngọc Khuê – Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh Bộ Y tế, Giám đốc Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá chỉ rõ, khói thuốc lá có tới 7.000 chất hóa học khác nhau, do đó khi hít khói thuốc vào cơ thể (cả hút thuốc chủ động và thụ động) sẽ phá hủy cấu trúc giải phẫu bình thường của đường hô hấp, làm ảnh hưởng tới cơ chế tự bảo vệ và hệ thống nhung mao, những tế bào miễn dịch của đường hô hấp. Các kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng, với những người hút thuốc lá sẽ rất dễ bị nhiễm trùng, thường xuyên ho khạc đờm, nhất là khi bội nhiễm (nhiễm cả vi khuẩn và vi rút). Đó là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn và vi rút xâm nhập vào đường thở gây bệnh. “Vì vậy, cai thuốc lá sớm là phương pháp hiệu quả giúp ngăn ngừa bệnh tật. Đặc biệt, giảm bớt gánh nặng bệnh không lây nhiễm đang chiếm tới hơn 70% gánh nặng bệnh tật và tử vong tại Việt Nam”, ông Khuê khuyến cáo.

Việt Nam đang phải đối mặt với một số thách thức như tỷ lệ sử dụng thuốc lá vẫn còn cao; các sản phẩm thuốc lá mới xuất hiện; tỷ lệ hút thuốc lá điện tử trong thanh thiếu niên đang gia tăng nhanh chóng… Vì thế, để công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá đạt hiệu quả cần phải có những chính sách mạnh mẽ hơn về thuế, xây dựng môi trường không khói thuốc lá.