Ngày 5-7, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh cho biết, đã hoàn tất kết luận điều tra, chuyển toàn bộ hồ sơ sang Viện Kiểm sát nhân dân cùng cấp đề nghị truy tố ông Lê Huy Toàn – nguyên Phó Chủ tịch UBND TP. Nha Trang về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Vi phạm pháp luật nghiêm trọng
Cùng bị đề nghị truy tố tội danh trên còn có bị can Võ Mỹ (nguyên cán bộ Phòng Quản lý đô thị) và Lương Như Giáp (nguyên cán bộ Phòng Tài chính – Kế hoạch). Bị can Vũ Thị Mai Hương (nguyên Chủ tịch UBND phường Phước Long) và Nguyễn Văn Cường (nguyên cán bộ địa chính phường Phước Long) bị đề nghị truy tố về tội vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (TĐC) khi Nhà nước thu hồi đất.
Theo kết luận điều tra, trong quá trình thực hiện bồi thường, hỗ trợ, TĐC dự án Khu đô thị Hoàng Long tại phường Phước Long do Công ty TNHH MTV Đầu tư xây dựng – địa chất UPGC làm chủ đầu tư, các bị can đã vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Dự án Khu đô thị Hoàng Long, phường Phước Long, được triển khai từ năm 2010, với diện tích 25,794ha. Ngày 24-8-2010 UBND TP. Nha Trang ban hành quyết định (QĐ) phê duyệt về bồi thường, hỗ trợ và cấp đất TĐC cho các hộ bị ảnh hưởng bởi dự án, dự kiến thực hiện trong 5 đợt: Năm 2011, Hội đồng bồi thường hỗ trợ, cấp đất TĐC (gọi tắt là Hội đồng) do ông Lê Huy Toàn – Phó Chủ tịch UBND TP. Nha Trang làm Chủ tịch đã xét duyệt 2 đợt với 37 trường hợp, tất cả đều đất nông nghiệp. Ngày 16-6-2015, UBND TP. Nha Trang ban hành QĐ củng cố Hội đồng gồm 11 thành viên, vẫn do ông Lê Huy Toàn làm Chủ tịch Hội đồng. Để giúp việc cho Hội đồng, UBND TP. Nha Trang thành lập tổ công tác 7 thành viên, gồm: Đỗ Thế Vinh, Nguyễn Ngọc Khánh (cán bộ dự án), Nguyễn Văn Cường (cán bộ địa chính phường Phước Long), Võ Mỹ (cán bộ Phòng Quản lý đô thị), Lương Như Giáp (cán bộ Phòng Tài chính Kế hoạch), Châu Trần Thái Huyền (cán bộ Phòng Tài nguyên Môi trường), Huy Tôn Hạnh, Tổ trưởng tổ dân phố 3 Phước Tín (đại diện các hộ dân). Tổ công tác do Đỗ Thế Vinh làm Tổ trưởng. Trong năm 2016, tổ công tác đã giúp Hội đồng thực hiện bồi thường, hỗ trợ và cấp đất TĐC 3 đợt với 90 trường hợp, trong đó có 77 trường hợp được xét cấp đất TĐC.
Các thành viên tổ giúp việc đã hợp thức hóa hàng loạt hồ sơ bằng giấy tờ giả và lập khống để mỗi hồ sơ bồi thường, hỗ trợ, TĐC đủ điều kiện được xét duyệt qua các cấp. Cụ thể, Đỗ Thế Vinh và Nguyễn Ngọc Khánh (cán bộ dự án, nhân viên UPGC) đã cấu kết với Huy Tôn Hạnh lập khống, hướng dẫn cho người khác hoặc tự mình hợp thức hóa các hồ sơ ban đầu, sử dụng tài liệu giả về cư trú; tẩy xóa, sửa chữa hoặc lập mới giấy tờ mua bán đất viết tay, ghi lùi thời gian về trước; tự tách thửa, chia nhỏ các thửa đất, dựng lán trại trái phép, mượn người ngoài địa phương đứng tên, sử dụng hóa đơn chứng từ về thuế, về nghĩa vụ công ích, hộ khẩu, đăng ký tạm trú giả; kê khống hiện trạng nhà ở; lập hồ sơ khai man nhà… Tất cả đều hướng tới mục đích là được cấp đất TĐC. Huy Tôn Hạnh là tổ trưởng tổ dân phố, nên nắm rất chắc tình hình dân cư, đất đai trong tổ dân phố, lập nhiều hồ sơ đứng tên người thân của Hạnh đưa cho Đỗ Thế Vinh, Nguyễn Ngọc Khánh lập bản xác minh theo ý muốn; thông qua Nguyễn Văn Cường, trình Vũ Thị Mai Hương xác nhận, sau đó thông qua hội đồng để được cấp nhiều lô đất TĐC.
Đỗ Thế Vinh, Nguyễn Ngọc Khánh khai báo trước cơ quan điều tra mỗi hồ sơ được lập ra không đúng quy định nói trên đều có sự trao đổi và thống nhất với Nguyễn Văn Cường và chỉ khi nào được Cường đồng ý thì Vinh, Khánh và Hạnh mới thực hiện. Tuy nhiên, quá trình điều tra, cơ quan điều tra không đủ căn cứ để xác định Cường đồng phạm. Trong lúc đó, cơ quan điều tra lại phát hiện Nguyễn Văn Cường phạm một tội độc lập khác. Đó là tội “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, TĐC khi Nhà nước thu hồi đất” cùng với Vũ Thị Mai Hương. Do đó, cơ quan điều tra đã hủy quyết định khởi tố bị can đối với Nguyễn Văn Cường về tội “Giả mạo trong công tác” và ra quyết định khởi tố vụ án và khởi tố bị can đối với Nguyễn Văn Cường và Vũ Thị Mai Hương về tội “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, TĐC khi Nhà nước thu hồi đất”.
Sai phạm của ông Lê Huy Toàn
Theo cơ quan điều tra, sở dĩ các bị can đã làm giả, lập khống các loại tài liệu để hợp thức hóa hồ sơ và lọt qua nhiều khâu xác minh, thẩm định là bởi có hành vi thiếu trách nhiệm của các cá nhân được giao quyền, nhiệm vụ chuyên môn. Hành vi vi phạm mang tính hệ thống mà trên hết là trách nhiệm của chủ tịch hội đồng làm cho hoạt động của hội đồng không đúng pháp luật.
Bản kết luận điều tra của cơ quan điều tra Công an tỉnh phân tích, chứng minh hành vi sai phạm của ông Lê Huy Toàn trong quá trình triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ và cấp đất TĐC tại dự án Hoàng Long được biểu hiện: thành phần của hội đồng được thành lập rất rõ ràng, cụ thể với các vị trí có thẩm quyền và chuyên môn; tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ, tất cả các cuộc họp của hội đồng do ông Toàn chủ trì đều không mời đúng, đủ thành phần. Các lãnh đạo phòng chuyên môn của TP. Nha Trang, lãnh đạo phường Phước Long có tên trong hội đồng, nhưng thường vắng mặt trong các cuộc họp để xét duyệt hồ sơ. Thay vào đó là chuyên viên, nhân viên các phòng, ban và tổ công tác giúp việc nên công tác xét duyệt trở nên hình thức, tổ công tác đề xuất hồ sơ nào, Chủ tịch UBND phường Phước Long chấp nhận trường hợp đó và lên hội đồng cũng thông qua hết. Hội đồng tùy tiện đặt ra các yêu cầu xác minh, xác nhận nguồn gốc đất không đúng quy định của pháp luật. Theo quy định tại Điều 69 Luật Đất đai năm 2013, khi tiến hành bồi thường, hỗ trợ và cấp đất TĐC, hội đồng phải lập phương án bồi thường, tổ chức lấy ý kiến của nhân dân trong khu vực có đất thu hồi, đồng thời niêm yết công khai tại UBND phường và nơi có đất thu hồi để dân biết, dân bàn, dân kiểm tra, giám sát. Việc tổ chức lấy ý kiến phải được lập thành biên bản. Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và TĐC dự án Khu đô thị Hoàng Long đã không thực hiện công việc này và cũng không có cơ chế kiểm tra, giám sát; do đó người dân có đất và thực sự sinh sống trên đất trong khu vực dự án không biết để kịp thời phản ánh về các trường hợp gian dối, bất hợp lý. Chính vì thế mà trong 3 đợt (3, 4, 5) hội đồng xét duyệt vào năm 2016 với 90 bộ hồ sơ thì có 77 trường hợp được xét, thông qua và UBND TP. Nha Trang đã ban hành quyết định cấp đất TĐC, trong đó 71 trường hợp đã phải thu hồi lại quyết định khi cơ quan điều tra khởi tố vụ án.
Hành vi của các bị can đã gây thiệt hại về vật chất. Cụ thể đã gây thất thoát về chi phí đo vẽ số tiền 63.342.000 đồng; chênh lệch khoản bồi thường giữa đất ở và đất nông nghiệp đối với trường hợp ông Lê Văn Hóa số tiền 59.810.400 đồng; chi bồi thường vật kiến trúc trên đất của hồ sơ Trần Thị Thu Giang sai quy định, không có nhà ở nhưng vẫn được bồi thường 141.922.280 đồng + tiền hỗ trợ di chuyển 7.000.000 đồng + tiền thuê nhà 6.000.000 đồng = 154.922.280 đồng. Tổng cộng chi sai các trường hợp nêu trên là 278.074.680 đồng. Ngoài ra, còn các khoản chi khác như: bồi dưỡng cho các cá nhân trong quá trình thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ nhưng không tính được. Dự án Hoàng Long phải thực hiện lại từ đầu công tác bồi thường, hỗ trợ và TĐC, gây nhiều bức xúc, khó khăn cho người dân chân chính cũng như tiến độ thực hiện dự án của doanh nghiệp.
Nguyễn Xuân
Theo: Báo Khánh Hòa
