Theo quyết định kháng nghị, người khởi kiện là ông Hoàng Minh Trí (ngụ Nha Trang) khởi kiện chủ tịch tỉnh và UBND tỉnh Khánh Hòa ra Tòa Hành chính TAND tỉnh. Người có nghĩa vụ và quyền lợi liên quan là Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Hoàn Cầu TP HCM (nay là Công ty CP Hoàn Cầu Nha Trang).
TAND Tối cao đã quyết định tạm đình chỉ thi hành bản án hành chính phúc thẩm (ngày 12-9-2020) của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng cho đến khi có quyết định giám đốc thẩm.
Đồng thời, TAND Tối cao cũng đề nghị Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao xét xử giám đốc thẩm, hủy bản án hành chính phúc thẩm nêu trên và bản án hành chính sơ thẩm (ngày 19-9-2019) của TAND tỉnh Khánh Hòa; giao hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh Khánh Hòa xét xử sơ thẩm lại theo đúng quy định pháp luật.
Ông Hoàng Minh Trí bức xúc đưa đơn đến Báo Người Lao Động vào thời điểm khởi kiện UBND tỉnh Khánh Hòa năm 2017
Về lý do đưa ra quyết định kháng nghị, TAND Tối cao đưa ra 7 ý kiến, nhận định về vụ kiện này. Trong đó, có việc sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định 252/QĐ-TTg ngày 9-3-2001, thu hồi hơn 180ha tại xã Phước Đồng (TP Nha Trang) giao cho Công ty TNHH Thương mại – Dịch vụ Hoàn Cầu thuê để thực hiện Khu du lịch và giải trí Sông Lô. UBND tỉnh Khánh Hòa đã giao 148,7ha cho chủ đầu tư này thực hiện dự án trong đó có diện tích 27ha đất đìa nuôi thủy sản của ông Hoàng Minh Trí và bốn hộ dân khác nhưng không ban hành quyết định thu hồi đất và không bồi thường, hỗ trợ về đất và tài sản trên đất.
Sau khi Thanh tra Chính phủ có kết luận thanh tra tại dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô (ngày 7-8-2009), UBND tỉnh Khánh Hòa mới ban hành Quyết định 2175/QĐ-UBND (ngày 24-8-2010) phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ bổ sung chỉ cho hơn 8,84ha đất đìa của hai người. Đó là ông Hoàng Minh Trí và ông Đỗ Mạnh Tưởng với tổng số tiền được hỗ trợ hơn 185,6 triệu đồng.
Ông Trí đã khiếu nại, đề nghị hỗ trợ đối với cả 27ha đất đìa cho cả các hộ dân nêu trên, nhưng UBND TP Nha Trang không đồng ý. Ông Trí tiếp tục khiếu nại, nhưng bị Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa thông báo chấm dứt, không thụ lý giải quyết.
Khu du lịch và giải trí Sông Lô nay là Tổ hợp du lịch Diamond Bay resort & spa Nha Trang ở xã Phước Đồng, TP Nha Trang
Năm 2016, UBND tỉnh Khánh Hòa có thông báo 391/TB-UBND với nội dung khiếu nại ông Trí đã được cơ quan chức năng có thẩm quyền giải quyết theo đúng quy định pháp luật nên chấm dứt, không thụ lý giải quyết khiếu nại của ông Trí. Như vậy, nội dung của thông báo này đã ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của ông Trí theo quy định tại Khoản 2, Điều 3, Luật Tố tụng hành chính.
Ngày 10-7-2017, ông Trí có đơn khởi kiện. Tuy nhiên, TAND tỉnh Khánh Hòa đã xét xử, tuyên án hành chính sơ thẩm bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Trí. Sau đó, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng cũng đã tuyên án hành chính phúc thẩm, bác đơn kháng cáo của ông Trí đối với bản án hành chính sơ thẩm.
Về hai bản án này, TAND Tối cao cho rằng TAND cấp sở thẩm và phúc thẩm xác định thông báo 391 là đối tượng khởi kiện và ông Trí khởi kiện trong thời hiệu nhưng không xem xét, đánh giá tính hợp pháp và tính căn cứ của Quyết định 2175/QĐ-UBND của UBND tỉnh Khánh Hòa mà quyết định đình chỉ giải quyết vụ án đối với yêu cầu hủy Quyết định 2175 với lý do hết thời hiệu khởi kiện; đồng thời bác yêu cầu khởi kiện của ông Trí đối với thông báo 391 là không đúng.
Sau khi xem xét toàn bộ hồ sơ vụ án, ngày 19-4-2023, TAND Tối cao đã ra quyết định kháng nghị giám đốc thẩm như đã nêu trên.
Nhận đất rồi bỏ hoang
Dự án Sông Lô do Công ty TNHH TM-XD Hoàn Cầu của cố doanh nhân Trần Thị Hường (Tư Hường) làm chủ đầu tư. Đây là dự án tồn tại việc khiếu kiện hơn 20 năm mà Báo Người Lao Động đã phản ánh liên tục từ năm 2017 với nhiều khuất tất.
Đến tháng 8-2020, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã cử đoàn công tác kiểm tra rà soát các nội dung phản ánh, kiến nghị của các hộ dân liên quan đến dự án.
Đến tháng 4-2022, TTCP, Bộ Tài nguyên và Môi trường có báo cáo 541/BC-TTCP làm rõ 12 nội dung của công dân. Qua đó, TTCP cho thấy công tác quản lý nhà nước về đất đai của chính quyền địa phương và việc sử dụng đất của Công ty CP Hoàn Cầu có nhiều sai phạm.
Hơn 40 hộ dân bức xúc cho rằng dự án lấy đất người dân hơn 20 năm nay nhưng không có thông báo thu hồi, nhiều hộ chưa nhận tiền bồi thường, giải tỏa… trong khi đó đất của người dân lại bị bỏ hoang..
Dự án này có diện tích hơn 8 ha thuộc phân khu IV chưa được xây dựng từ năm 2001. Cạnh đó, khu vực Trung tâm thủy sản và phía Bắc dự án quy hoạch là resort III thuộc phân khu III và một phần phân khu V từ năm 2001 đến nay cũng vẫn chưa xây dựng.
Ngoài ra, dự án này có hơn 10 ha (thuộc phân khu VII) được bổ sung để thực hiện dự án CLB golf từ năm 2016 nhưng tới nay chưa có công trình xây dựng nào.