Trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa đã xây dựng được 3 bãi rác chôn lấp hợp vệ sinh, 1 lò đốt rác công nghệ Nhật Bản nhưng chỉ đáp ứng được một phần nhu cầu xử lý rác của các địa phương. Trong khi đó, tuy đã được quy hoạch nhưng 2 nhà máy xử lý rác, 4 khu chôn lấp rác mới dừng ở chủ trương đầu tư.
Khó khăn trong xử lý rác
Theo Đề án Quy hoạch quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh được UBND tỉnh phê duyệt tháng 8-2010, toàn tỉnh sẽ xây dựng 2 nhà máy xử lý rác sinh hoạt tại Lương Hòa (xã Vĩnh Lương, TP. Nha Trang), công suất 400 tấn/ngày và Khánh Thành Nam (xã Suối Cát, huyện Cam Lâm), quy mô 50ha. Bên cạnh đó, quy hoạch 4 khu chôn lấp rác hợp vệ sinh, gồm: Hòn Dung (xã Sơn Trung, huyện Khánh Sơn) 1,5ha, Đồng Bà Chẹo (xã Vạn Hưng, huyện Vạn Ninh) 50ha, Suối Hàng (Vạn Khánh, Vạn Ninh) 30ha và Trảng Găng (xã Diên Sơn, huyện Diên Khánh) 10ha. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có nhà máy, bãi chôn lấp nào đi vào hoạt động, các dự án chỉ dừng ở chủ trương đầu tư.
Từ năm 2014 đến nay, toàn tỉnh xây dựng được 3 bãi rác chôn lấp hợp vệ sinh, nhưng 3 bãi rác này đang bộc lộ nhiều bất cập, gây ô nhiễm khiến cộng đồng dân cư trong khu vực bức xúc. Cụ thể, bãi rác Lương Hòa (Vĩnh Lương, Nha Trang) có diện tích 45ha, hệ thống xử lý nước rỉ rác công suất 186m3/ngày đêm. Do ảnh hưởng của mưa lũ cuối năm 2016, bãi rác này đã xảy ra sự cố tràn nước thải ra mương thoát nước gây ô nhiễm. Hiện nay, Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Nha Trang đang dùng bạt che diện tích chôn lấp, ngăn không cho nước mưa tràn vào, đồng thời xây dựng hồ chứa tạm nước rỉ rác 5.000m3 phục vụ thu gom và xử lý nước rỉ rác.
Bãi rác Cam Thịnh Đông, TP. Cam Ranh có ô chôn lấp 1,2ha, hệ thống thu gom nước rỉ rác và xử lý nước rỉ rác công nghệ sinh học 2.000m2. Do hệ thống xử lý nước rỉ rác thiết kế chưa phù hợp nên hiệu quả xử lý không cao, nước thải sau xử lý vẫn không đạt quy chuẩn. Bất cập nhất là bãi rác Hòn Rọ (xã Ninh An, thị xã Ninh Hòa), được cải tạo từ bãi rác cũ, ô chôn lấp 1,4ha, được lót chống thấm và thu gom nước rỉ rác đưa về hệ thống xử lý công suất 60m3/ngày đêm. Cuối năm 2016, lượng nước mưa lớn đã gây quá tải hệ thống xử lý nước thải, đồng thời rò rỉ nước rỉ rác dẫn tới ô nhiễm khiến người dân bức xúc.
Lò đốt chất thải rắn sinh hoạt, công nghệ Nhật Bản tại Dốc Đỏ (Cam An Nam, Cam Lâm) đi vào hoạt động tháng 9-2014. Các thông số kỹ thuật và khí thải đều đảm bảo yêu cầu theo tiêu chuẩn của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Tuy nhiên, với lượng chất thải phát sinh lớn, lò đốt chỉ đáp ứng được một phần nhu cầu xử lý rác, còn lại phải đưa ra chôn lấp nên chưa đảm bảo vệ sinh môi trường. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh còn nhiều bãi rác thuộc cấp huyện quản lý chưa hợp vệ sinh, công nghệ xử lý còn lạc hậu, gây nhiều hệ lụy cho môi trường.
 Xử lý rác tại bãi rác Hòn Rọ, xã Ninh An, thị xã Ninh Hòa |
Sẽ điều chỉnh Quy hoạch quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh
Theo đánh giá của đoàn giám sát HĐND tỉnh, công tác quy hoạch và phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của tỉnh còn nhiều hạn chế trong quá trình triển khai, nhất là khâu thẩm định hồ sơ môi trường, chưa dự báo được hết các tác động của môi trường và xu thế phát triển kinh tế – xã hội. Điều này dẫn đến những bất cập như: bãi chôn lấp xử lý chất thải sinh hoạt còn hạn chế về quy mô, số lượng; rác thải quá tải; công suất xử lý của bãi rác và lò đốt chưa đảm bảo, hiệu quả xử lý rác chưa cao…
Để khắc phục những bất cập trên, mới đây, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các sở, ngành thống nhất với Sở Xây dựng các nội dung liên quan, tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh Quy hoạch quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh.
Ông Phan Nam Sách – Phó Trưởng phòng Khoa giáo – Văn xã, Sở Kế hoạch và Đầu tư cho biết, hiện nay, có một số đơn vị xin đầu tư nhà máy xử lý rác sinh hoạt trên địa bàn tỉnh bằng nguồn vốn tự có của doanh nghiệp và nguồn huy động khác. Trên cơ sở các thông tin về địa điểm, lượng rác của từng địa phương, các doanh nghiệp đã tiến hành khảo sát và đa số nhà đầu tư đều mong muốn được đầu tư tại 2 địa phương có những lợi thế nhất định là Nha Trang và Cam Ranh.
Theo đó, TP. Cam Ranh có 2 doanh nghiệp lập hồ sơ đề xuất đầu tư, Sở Kế hoạch và Đầu tư đã tổng hợp ý kiến thẩm định và trình UBND tỉnh. TP. Nha Trang có gần 10 doanh nghiệp đang tìm hiểu cơ hội đầu tư, trong đó có 3 nhà đầu tư đã có hồ sơ xin đầu tư gồm: Công ty Cổ phần An Sinh; Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Nha Trang và Công ty Sa mạc xanh. Tuy nhiên, hiện nay, Sở Kế hoạch và Đầu tư chưa lựa chọn nhà đầu tư nào.
“Sở đang nghiên cứu các dự án đăng ký xây dựng nhà máy xử lý rác. Trong đó, quan tâm nhất là công nghệ xử lý rác và giá cả. Khi nào chọn được doanh nghiệp có đủ điều kiện, sở sẽ tham mưu UBND tỉnh lựa chọn cho phép đầu tư”, ông Sách nói.
Vĩnh Lạc
Theo: Báo Khánh Hòa