Thời gian qua, công tác dân số (DS) của TP. Nha Trang đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Vì vậy, trong thời gian tới, thành phố sẽ đẩy mạnh công tác truyền thông về DS và phát triển nhằm nâng cao chất lượng giống nòi.
Nhiều kết quả tích cực
Theo Khoa DS, Trung tâm Y tế TP. Nha Trang, từ năm 2011 đến 2018, bằng nhiều hình thức như: truyền thông đại chúng; truyền thông lồng ghép vào hoạt động của các ban, ngành, đoàn thể; truyền thông trực tiếp thông qua đội ngũ chuyên trách, cộng tác viên, tuyên truyền viên DS tại cơ sở, công tác DS trên địa bàn thành phố đã đạt được một số kết quả tích cực. Cụ thể, đến cuối năm 2018, tỷ suất sinh toàn thành phố giảm còn 10,55‰; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên giảm còn 1,6%; tỷ lệ cặp vợ chồng sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại trung bình tăng lên 75,7%.
 Tư vấn tiền hôn nhân tại Trạm Y tế Phước Hải. |
Quan trọng hơn, mức sinh thay thế luôn được duy trì; quy mô gia đình có 1 hoặc 2 con ngày càng phổ biến; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên ngày càng giảm và hiện nay được kiểm soát ở mức thấp; tỷ lệ cặp vợ chồng áp dụng biện pháp tránh thai hiện đại năm sau cao hơn năm trước. Đặc biệt, nhiều bạn trẻ biết tìm đến các cơ sở y tế khám và tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân. Em Trần Thị Kim Hồng (đường Lê Hồng Phong, Nha Trang) cho biết: “Em năm nay 19 tuổi. Qua truyền thông, em được biết trước khi kết hôn nên đi khám sức khỏe, nếu phát hiện sức khỏe có vấn đề thì cần điều trị trước khi kết hôn, để sau này sẽ sinh ra những đứa con khỏe mạnh, biết cách phòng bệnh cho con cái”…
Chuyển hướng truyền thông
Bên cạnh những kết quả đạt được, hiện nay, công tác DS của thành phố cũng có nhiều khó khăn, thách thức như: chất lượng DS chưa cao, tình trạng già hóa DS, mất cân bằng giới tính khi sinh; một số vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản chưa được giải quyết. Không những vậy, kinh phí đầu tư cho công tác DS bị cắt giảm mạnh đã ảnh hưởng rất nhiều đến việc triển khai các hoạt động; nhận thức của một bộ phận người dân, nhất là tại các xã, phường có nhiều lao động làm nghề biển còn hạn chế; tình trạng bất bình đẳng giới, phân biệt đối xử, tư tưởng trọng nam, khinh nữ vẫn còn tồn tại…
Trước tình hình đó, thành phố sẽ tập trung tăng cường và nâng cao hiệu quả truyền thông chuyển đổi hành vi, từ đó đẩy mạnh xã hội hóa công tác DS, các hoạt động can thiệp nâng cao chất lượng DS, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, thích ứng với già hóa DS, kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh.
Bà Đặng Thị Quỳnh Như – Trưởng khoa DS, Trung tâm Y tế TP. Nha Trang cho biết, từ năm 2016, nguồn kinh phí từ Chương trình mục tiêu quốc gia về DS bị cắt giảm nên hoạt động truyền thông gặp nhiều khó khăn, chất lượng truyền thông giảm. Do đó, năm 2019, khoa đã chủ động tham mưu với lãnh đạo UBND thành phố và được hỗ trợ kinh phí truyền thông 60 triệu đồng. Số kinh phí này khoa đã dùng để tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề về Nghị quyết 21-NQ/TW về công tác DS trong tình hình mới. Đó là xác định chuyển trọng tâm công tác DS từ kế hoạch hóa gia đình sang DS và phát triển, giải quyết toàn diện, đồng bộ các vấn đề về quy mô, cơ cấu, phân bổ, chất lượng DS và đặt trong mối quan hệ tác động qua lại với phát triển kinh tế – xã hội. Qua đó, giúp cho các cán bộ 27 xã, phường nắm rõ, từ đó có những chỉ đạo sâu sát và đúng trọng tâm theo Nghị quyết 21 đối với công tác DS ở cơ sở.
Bên cạnh đó, thành phố sẽ kết hợp truyền thông đại chúng với truyền thông trực tiếp thông qua đội ngũ chuyên trách, cộng tác viên DS; kết hợp giữa truyền thông, tư vấn với cung cấp dịch vụ DS – kế hoạch hóa gia đình tại hộ gia đình, cơ sở y tế và địa bàn dân cư, nhất là vùng có mức sinh cao, mức sinh chưa ổn định. Ngoài ra, thành phố sẽ tăng cường các hình thức truyền thông thích hợp với các đối tượng khó tiếp cận như: người di cư, công nhân tại các khu công nghiệp; mở rộng các hình thức truyền thông hiện đại để cung cấp thông tin, tư vấn về DS – phát triển; tăng cường vận động, hỗ trợ các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh công lập và ngoài công lập thực hiện tư vấn trước và sau khi làm dịch vụ kỹ thuật cho đối tượng; chủ động phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể đưa nội dung truyền thông DS – phát triển vào các câu lạc bộ phụ nữ, nông dân, thanh niên…
Trang Nguyễn
Theo: Báo Khánh Hòa