Những năm gần đây, TP. Nha Trang đã đạt mức sinh thấp. Vì vậy, hiện nay, công tác dân số (DS) của thành phố chuyển sang chú trọng tuyên truyền về DS và phát triển, nâng cao chất lượng giống nòi.
Theo lãnh đạo Trung tâm DS – Kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) TP. Nha Trang, hiện nay, DS thành phố đã đạt mức sinh thay thế, quy mô gia đình có 1 hoặc 2 con ngày càng phổ biến, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên ngày càng giảm (còn 1,71%) và đã được kiểm soát; tỷ lệ các cặp vợ chồng áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại năm sau cao hơn năm trước (tăng lên 77,6%). Tỷ suất sinh toàn thành phố đến nay đã giảm còn 10,6‰. Hiện nay, TP. Nha Trang có mức sinh thuộc nhóm thấp, khoảng 1,5 con/phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Đa số các phường trung tâm thành phố như: Lộc Thọ, Phước Tiến, Xương Huân, Phương Sài… đều có mức sinh khá thấp.
Tuy nhiên, chất lượng DS của thành phố chưa cao, tình trạng già hóa DS, mất cân bằng giới tính khi sinh, các vấn đề liên quan đến chăm sóc sức khỏe sinh sản chưa được giải quyết, sự hiểu biết của một bộ phận người dân đối với các vấn đề DS trong tình hình mới còn hạn chế, nhất là người dân tại các xã, phường vùng biển như: Vĩnh Trường, Vĩnh Nguyên, Phước Đồng, Vĩnh Lương… vẫn còn thích sinh con đông để nối nghiệp gia đình. Tình trạng bất bình đẳng giới, phân biệt đối xử, tư tưởng trọng nam khinh nữ vẫn tồn tại. Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh có xu hướng tăng. Tỷ lệ sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh còn thấp.
Các mục tiêu truyền thông đến năm 2020 về DS – phát triển của thành phố: 75% phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có kiến thức về sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh, trong đó 65% đồng ý tham gia sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh. 70% vị thành niên, thanh niên chưa kết hôn được tư vấn tiền hôn nhân, trong đó 50% đồng ý tham gia khám sức khỏe tiền hôn nhân. 75% người cao tuổi có kiến thức và biết cách chăm sóc sức khỏe tuổi già. 90% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ hiểu biết về hành vi vi phạm pháp luật về lựa chọn giới tính thai nhi, hậu quả của mất cân bằng giới tính khi sinh. 95% cặp vợ chồng có đầy đủ kiến thức về chính sách DS mỗi cặp vợ chồng có đủ 2 con để duy trì mức sinh thay thế bền vững… |
Vì vậy, trong chương trình hành động truyền thông chuyển đổi hành vi về DS và phát triển giai đoạn 2017 – 2020, thành phố sẽ đẩy mạnh vận động, giáo dục, truyền thông chuyển đổi hành vi, tập trung giải quyết toàn diện các vấn đề DS cả về quy mô, cơ cấu, phân bổ và nâng cao chất lượng DS, đảm bảo cho sự phát triển nhanh và bền vững. Cụ thể, sẽ tăng cường truyền thông nâng cao kiến thức, kỹ năng thực hành cho các nhóm đối tượng về sàng lọc trước sinh, sàng lọc sơ sinh, tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân, ngăn chặn kết hôn sớm, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. Bên cạnh đó, tăng cường sự hiểu biết và thay đổi hành vi gây mất cân bằng giới tính khi sinh; nâng cao kiến thức và kỹ năng thực hành của các nhóm đối tượng về thực hiện hiệu quả KHHGĐ, giảm sự chênh lệch về mức sinh thay thế giữa thành thị và nông thôn; tăng cường lồng ghép các vấn đề DS vào chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội, phát huy lợi thế cơ cấu DS vàng, thích ứng với quá trình biến đổi nhân khẩu học để phát triển bền vững về kinh tế – xã hội.
Bà Đặng Thị Quỳnh Như – Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ TP. Nha Trang cho biết, trước mắt, trung tâm sẽ tập trung vào các hoạt động tuyên truyền chăm sóc sức khỏe sinh sản cho phụ nữ, vị thành niên, thanh niên; thực hiện can thiệp sớm để sàng lọc bệnh tật cho trẻ sơ sinh; chăm sóc sức khỏe người cao tuổi dựa vào cộng đồng; tăng cường sự hiểu biết của người dân nhằm kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh, duy trì mức sinh thấp hợp lý. Bên cạnh đó, tuyên truyền các cặp vợ chồng nên sinh đủ 2 con; đẩy mạnh xã hội hóa, tiếp thị phương tiện tránh thai, huy động người dân tham gia chi trả cho các dịch vụ KHHGĐ và các chi phí chăm sóc sức khỏe sinh sản. Để thực hiện có hiệu quả các hoạt động DS trong bối cảnh các nguồn kinh phí bị cắt giảm, trung tâm sẽ tăng cường truyền thông lồng ghép công tác DS vào hoạt động của các ban, ngành, đoàn thể, nhằm đẩy mạnh hơn nữa sự cam kết của cả cộng đồng tự nguyện thực hiện tốt chính sách DS-KHHGĐ.
Lưu Khánh
Theo: Báo Khánh Hòa