9 tháng năm 2019, Khánh Hòa đón gần 2 triệu lượt khách Trung Quốc, tăng 41,7% so với cùng kỳ năm 2018, chiếm hơn 73% lượng khách quốc tế của tỉnh. Xét về khía cạnh tích cực, lượng khách du lịch Trung Quốc tăng đột biến trong vài năm qua đã góp phần giúp du lịch Khánh Hòa có sự tăng trưởng cao về lượng khách và doanh thu. Sự phát triển của du lịch đã góp phần đem lại việc làm cho người lao động. Tuy nhiên, nhiều người vẫn nhìn khách Trung Quốc với ánh mắt không mấy thiện cảm với mặc định đây là dòng khách “con nhà nghèo”. Đây là cách nhìn có phần phiến diện, về lâu dài sẽ không tốt cho du lịch Khánh Hòa.
Theo Tổ chức Du lịch của Liên hợp quốc, năm 2017, có hơn 130,5 triệu người Trung Quốc đi du lịch nước ngoài, chi tiêu khoảng 258 tỷ USD, chiếm gần 20% tổng chi tiêu du lịch quốc tế của toàn thế giới. Thống kê của Bộ Du lịch Anh cho thấy, năm 2018 có 400.000 khách Trung Quốc đến Anh để du lịch, chi tiêu 822 triệu USD, bình quân 2.055 USD/người. Cùng thời gian này, số lượng khách Nhật là 250.000 người, chi tiêu tại Anh 344 triệu USD, bình quân 1.376 USD/người; du khách Mỹ là 3,9 triệu lượt, chi tiêu 1.060 USD/người. Như vậy, du khách Trung Quốc đến Anh đông hơn du khách Nhật, chi tiêu cao hơn du khách Nhật và chi tiêu gấp 2 lần du khách Mỹ. Số liệu trên cho thấy, khách du lịch Trung Quốc ngày càng đi du lịch nhiều hơn và có mức chi tiêu ngày càng cao hơn.
Việc khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam tăng mạnh trong những năm gần đây nằm trong xu thế đi ra thế giới của người Trung Quốc. Vấn đề đáng lưu tâm, Việt Nam nói chung và Khánh Hòa nói riêng đang đón dòng khách có mức chi tiêu thấp. Khảo sát của Sở Du lịch cho thấy, khách Trung Quốc đến Khánh Hòa chi tiêu khoảng 583 USD/người, mỗi ngày chi tiêu khoảng 118 USD, trong đó tiền thuê phòng và ăn uống chiếm phần lớn. Vì sao khách Trung Quốc đến Khánh Hòa có mức chi tiêu thấp? Lâu nay, nhiều người vẫn thường nghiêng về hướng, phần lớn lượng khách Trung Quốc đến Khánh Hòa là dòng khách đi tour giá rẻ, khả năng chi tiêu bị hạn chế. Điều đó đúng nhưng chưa đủ, bên cạnh yếu tố nguồn khách, cần phải thấy du lịch Khánh Hòa còn thiếu sản phẩm, dịch vụ để du khách Trung Quốc phải chi tiền. Việc thiếu các điểm vui chơi giải trí về đêm, thiếu các mặt hàng lưu niệm độc đáo, khu mua sắm cao cấp… đã hạn chế sức mua của du khách Trung Quốc nói riêng và khách du lịch đến Khánh Hòa nói chung.
Việc du lịch Khánh Hòa chủ yếu phục vụ dòng khách Trung Quốc đi tour giá rẻ, chưa thu hút được khách có mức chi tiêu cao là điều cần phải suy nghĩ. Tuy nhiên, không phải vì thế mà chúng ta có cái nhìn thiếu thiện cảm với khách Trung Quốc. Bởi khách du lịch sẽ luôn lựa chọn điểm đến phù hợp với túi tiền của họ và làm du lịch là phải luôn chào đón tất cả du khách tìm đến. Muốn thay đổi nguồn khách phải thực hiện bằng giải pháp chứ không phải là mệnh lệnh hành chính, sự áp đặt chủ quan của cơ quan quản lý. Để làm được điều này, ngành Du lịch phải xây dựng được sản phẩm du lịch có chất lượng cao, bán với giá cao nhưng khách vẫn phải “móc ví”; tăng cường xúc tiến, quảng bá để đón được dòng khách có khả năng chi tiêu cao, trong đó có khách Trung Quốc. Nhìn rộng ra, để hướng đến phát triển bền vững, du lịch Khánh Hòa cần có sự thay đổi về “chất”, từ đó hướng đến việc xây dựng thương hiệu, định vị trong lòng du khách: Nha Trang – Khánh Hòa là một điểm đến có dịch vụ đẳng cấp chứ không phải là điểm du lịch đại trà, bình dân.
THÀNH NGUYỄN