Sản xuất xoài trái vụ tuy được giá nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ thất thu do thời tiết bất lợi và chi phí lớn. Ngành chức năng khuyến cáo nông dân không nên sản xuất xoài trái vụ bởi về lâu dài sẽ đánh mất thương hiệu.
Vụ xoài Tết thất thu
Có lẽ vụ xoài Tết vừa qua là vụ xoài thất thu nhất từ trước tới nay ở huyện Cam Lâm (Khánh Hòa). Theo ông Diệp Thế Thanh – Chủ tịch Hội Người trồng xoài Cam Lâm, tổng sản lượng vụ xoài Tết toàn huyện chỉ bằng 10 – 15% so với những năm được mùa, tương đương 50 – 70 tấn. Do thời tiết bất lợi nên số quả đậu thấp và có đậu thì cũng không có xoài đẹp. Tuy nhiên, giá xoài vẫn không cao (70.000 đồng/kg đối với xoài loại 1, 30.000 đồng/kg loại 2). Giá xoài chỉ nhích lên một chút so với thời điểm giữa tháng Chạp.
Ông Võ Hoài Phong (thôn Bãi Giếng 2, xã Cam Hải Tây) ngao ngán khi nói về vụ xoài Tết: “Xoài Tết năm nay thất thu nặng. Có người dốc hết tiền đầu tư 70 – 80 triệu đồng nhưng không thu được quả nào. Tôi trồng 7 sào (7.000m2) nhưng số ra bông, đậu quả rất thấp do dính 2 đợt mưa kéo dài cuối năm 2018, bông xoài bị cháy do thán thư, tỷ lệ đậu quả không nhiều dù xử lý rất nhiều thuốc bảo vệ thực vật, thuốc dưỡng hoa, dưỡng trái. Xoài loại 1 không có nhiều, chủ yếu là xoài loại 2, giá chỉ bằng một nửa xoài loại 1. Những năm trước, đầu tư cả vườn 30 triệu đồng, trừ chi phí thu 70 triệu đồng, năm nay đầu tư 40 triệu đồng nhưng chỉ thu 60 triệu đồng, sản lượng 1,5 tấn, chỉ bằng 20% so với những năm trước”.
Ông Nguyễn Minh Tâm – Chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Hải Tây cho biết, xoài Úc và Hòa Lộc là 2 giống có thể sản xuất trái vụ. Tổng diện tích xoài Úc và Hòa Lộc trên địa bàn khoảng 550ha, trong đó xoài Úc chiếm hơn 90%. Năm nay, xoài trái vụ gặp thời tiết không thuận nên sản lượng rất thấp. Vào thời điểm ra hoa, đậu quả (tháng 10, 11 âm lịch), mưa nhiều, bão, gió làm xoài giảm chất lượng xuống loại 2, 3. Do xoài xấu nên nông dân càng tốn nhiều chi phí dưỡng trái. Hội Nông dân khuyến cáo người dân hạn chế sản xuất vụ trái nhưng vì được giá nên họ vẫn làm dẫn tới thất thu.
Theo ông Phong, nông dân vẫn biết sản xuất trái vụ gặp nhiều bất lợi do thời điểm xử lý ra hoa rơi vào thời tiết mưa nhiều, dịch bệnh phát sinh nên tốn kém chi phí, nhân công, thậm chí chấp nhận trắng tay. Tuy nhiên, sản xuất trái vụ tránh được tình trạng ép giá của tư thương và tình trạng ứ đọng hàng, khó tiêu thụ như sản xuất chính vụ.
Cần hạn chế tối đa
Sản xuất trái vụ từ nhiều năm nay đã thu hút người trồng xoài. Cứ trước Tết một thời gian là nông dân đua nhau sản xuất trái vụ. Về các vùng trồng xoài thời điểm này, đi đâu cũng thấy nông dân khoanh gốc xoài, đổ Paclobutrazol. Trên các tuyến đường, nông dân kéo ống bơm thuốc, mùi thuốc, hóa chất tạo thành hơi sương, thậm chí bay phả vào mặt người đi đường. Tình trạng lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật đến mức báo động.
Theo lãnh đạo Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh, việc lạm dụng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất, kinh doanh xoài trái vụ đã bóc lột khả năng sinh trưởng, năng suất của cây xoài một cách tối đa dẫn đến hệ lụy không tốt, xoài sẽ không thể cho trái một cách sung mãn, chất lượng không đảm bảo, thịt nhạt, nhão, màu sắc kém tươi so với quả xoài chính vụ. Cây dần xuống sức và chết nếu không có chế độ bổ sung dinh dưỡng hợp lý.
Ông Trần Thiện Hùng – Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật cho biết, bông xoài ra hoa đúng vào dịp trước và sau Tết âm lịch là thời điểm sản xuất chính vụ. Thời điểm này, thời tiết nắng ráo, nước, chất dinh dưỡng tích lũy đầy đủ qua mùa mưa, bông xoài sai, dễ đậu quả, năng suất và chất lượng đều tốt. Chính vì vậy, chất lượng quả xoài chính vụ trái to, thơm, ngon, ngọt, chắc, độ đường cao, đầy đủ dinh dưỡng, phẩm chất tốt. Ngược lại, chất lượng xoài trái vụ không thể bằng, cây bị o ép, vắt kiệt sức dù được bổ sung dinh dưỡng, chất kích thích. Ngành chức năng khuyến cáo nông dân nên hạn chế sản xuất xoài trái vụ, tốn kém chi phí đầu tư và phòng trừ dịch bệnh. Tình trạng lạm dụng thuốc, hóa chất có thể dẫn tới mất cân bằng sinh thái, môi trường, chất lượng quả kém đi ngược với thương hiệu đã được dày công xây dựng. Nếu có sản xuất trái vụ thì cũng lựa chọn những cây bánh tẻ, sung sức, kích thích ra hoa, xử lý thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc, đúng liều, đúng thời điểm, đúng cách) và đảm bảo đủ dinh dưỡng cho cây, hoa phát triển.
V.LẠC
Theo: Báo Khánh Hòa