Việt Nam là 1 trong 15 nước có số người hút thuốc lá cao hàng đầu trên thế giới. Hàng năm, có hàng ngàn người thiệt mạng vì “kẻ giết người thầm lặng” này.
Gây ra nhiều bệnh
Hút thuốc lá hơn 40 năm, ông Nguyễn Xuân Vỵ (xã Ninh Ích, thị xã Ninh Hòa) phát hiện bị mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Tuy biết thành phần của thuốc lá rất độc hại, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nhưng đến nay, ông chỉ giảm hút chứ chưa thể bỏ thuốc lá hoàn toàn. Ông Vỵ cho biết: “Từ khi phát hiện bệnh, theo lời khuyên của bác sĩ, tôi giảm hút từ 2 gói xuống còn 5 điếu/ngày”. Không riêng trường hợp ông Vỵ, hàng ngày, vẫn có hàng trăm, hàng ngàn người phải chống chọi với những căn bệnh do khói thuốc lá gây ra. Chỉ với một hơi thuốc hít vào phổi, hàng trăm chất độc trong khói thuốc bắt đầu tấn công gây hại cho lá phổi, làm giảm chức năng phổi, gây khó thở do phù nề đường thở và tích tụ chất nhầy trong phổi.
Hút thuốc lá không chỉ gây ung thư phổi, khói thuốc lá còn là nguyên nhân chính dẫn đến nhiều bệnh lý về đường hô hấp khác, như: hen, phổi tắc nghẽn mãn tính, nhiễm trùng đường hô hấp… Theo số liệu của ngành Y tế, hiện nay, hệ thống mạng lưới quản lý, điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và hen phế quản ở tỉnh với hơn 400 bệnh nhân, trong đó gần 1/3 người có liên quan đến thuốc lá. Mỗi năm, Bệnh viện Đa khoa tỉnh thực hiện khám, chữa bệnh cho 10.000 – 12.000 lượt bệnh nhân bị mắc ung thư, trong đó các loại ung thư do khói thuốc lá gây ra chiếm tỷ lệ khá cao. Đáng lưu ý, không chỉ người hút thuốc bị ảnh hưởng trực tiếp mà những người hít phải khói thuốc lá thụ động cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Đây cũng chính là lý do tình trạng ung thư phổi ở nữ giới ngày càng gia tăng trong những năm gần đây, trong đó có nhiều bệnh nhân khá trẻ, mới 40 tuổi.
Bỏ thuốc lá để bảo vệ sức khỏe
Theo Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế), Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ sử dụng thuốc lá cao hàng đầu trên thế giới. Theo điều tra toàn cầu về sử dụng thuốc lá ở Việt Nam cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành (từ 15 tuổi trở lên) là 23,8% (khoảng 12,8 triệu người), tỷ lệ hút thuốc lào là 6,4% (khoảng 4,1 triệu người). Đối với người hút thuốc lá thụ động, tỷ lệ phơi nhiễm thuốc lá tại nhà 67,6% và tại nơi làm việc 49%. Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, mỗi năm, toàn cầu có khoảng 8 triệu người chết vì các bệnh liên quan đến hút thuốc lá. Riêng tại Việt Nam khoảng 40.000 người, dự báo đến năm 2030, con số này có thể tăng lên 70.000 người. Bởi vậy, để bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình và cộng đồng, mỗi người cần nâng cao ý thức trách nhiệm, chung tay đẩy lùi khói thuốc.
Tại Khánh Hòa, những năm qua, các cơ quan, đơn vị trong tỉnh đã triển khai nhiều hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá. Theo đó, các đơn vị đã treo biển cấm hút thuốc lá tại phòng làm việc, phòng họp, hành lang, khu vực công cộng, nhà để xe; thực hiện việc in ấn, treo, dán các khẩu hiệu tuyên truyền về tác hại của thuốc lá, biển báo “cấm hút thuốc” tại những nơi quy định theo luật, các điểm dễ nhìn thấy, từng bước tạo đồng thuận cao trong cán bộ, công chức, viên chức và người lao động về thực hiện chính sách cấm hút thuốc lá tại cơ quan, đơn vị. Các đơn vị cũng phổ biến phương pháp cai nghiện thuốc lá; mức xử phạt các hành vi vi phạm về hút thuốc lá không đúng nơi quy định; phân phát tài liệu, sổ tay, tờ rơi cho cán bộ, nhân viên, người lao động; cấm bán thuốc lá trong căn tin của đơn vị; chỉ đạo việc triển khai, kiểm tra, đôn đốc thực hiện và có biện pháp xử lý phù hợp đối với các trường hợp vi phạm theo thẩm quyền… Nhờ thế, hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá trên địa bàn tỉnh đạt được nhiều kết quả tích cực.
Bác sĩ Tôn Thất Toàn – Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết, để phòng ngừa bệnh, người không hút thuốc lá nên hạn chế tiếp xúc khói thuốc. Những người nghiện hút thuốc lá nên tham gia các chương trình hỗ trợ để bỏ hút, có thể tự cai bằng cách dùng các loại kẹo singum để cắt cơn.