Đầu tháng 7, Viện Y sinh Việt Nam – Hoa Kỳ chính thức hoạt động tại số 10 đường Thái Nguyên, Nha Trang. Viện sẽ tạo điều kiện cho người dân trong việc tầm soát và hỗ trợ điều trị ung thư qua phân tích bản đồ gien tại Trung tâm Ung thư MD Anderson (thuộc Đại học Texas) và các trung tâm xét nghiệm gien tại Hoa Kỳ.
Tiến sĩ Phan Minh Liêm – Viện trưởng Viện Y sinh Việt Nam – Hoa Kỳ cho biết: Phương pháp xét nghiệm gien giải mã di truyền thế hệ mới giúp bệnh nhân và bác sĩ (BS) có thêm thông tin để xác định được phải làm gì đối với căn bệnh của mình.
 Tiến sĩ Phan Minh Liêm. |
Hiện nay, tại viện triển khai các phương pháp xét nghiệm gien tế bào ung thư cho bệnh nhân đã mắc bệnh. Đó là xét nghiệm 315 gien dành cho các loại ung thư có dạng đặc, ví dụ như: ưng thư vú, phổi, gan, trực tràng, tử cung, buồng trứng, tuyến tiền liệt… Đối với các bệnh lý ung thư bạch cầu, ung thư máu, sarcoma mô mềm và sarcoma xương thì bệnh nhân có thể xét nghiệm 415 gien, giải mã chuyên sâu ADN và ARN để tìm các đột biến và hướng điều trị tối ưu. Hiện nay, giá xét nghiệm hỗ trợ điều trị của 2 loại trên từ 198 triệu đồng trở lên tùy thuộc vào yêu cầu và độ khó trong quá trình giải mã.
Đối với xét nghiệm tầm soát di truyền ung thư, viện phối hợp với các chuyên gia Hoa Kỳ thực hiện xét nghiệm giải mã 22.000 gien và xét nghiệm tầm soát 3 tỷ nucleotít của toàn bộ bộ gien. Đồng thời, viện phối hợp thực hiện các xét nghiệm tầm soát di truyền các bệnh về nguy cơ đột quỵ, tim mạch, thần kinh… Giá cho các gói tầm soát di truyền từ 138 triệu đồng trở lên.
Tôi xin lưu ý, các xét nghiệm tầm soát di truyền có khả năng phát hiện những đột biến gien làm tăng nguy cơ bị ung thư, nhưng đối với những bệnh lý ung thư do lối sống, môi trường, tác nhân bên ngoài gây ra thì cần phối hợp thêm với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh, sinh thiết, phân tích giải phẫu bệnh, xét nghiệm máu, khám lâm sàng…
– Những xét nghiệm trên sẽ được thực hiện tại đâu, thưa tiến sĩ?
– Hiện tại, tất cả các xét nghiệm trên được thực hiện bởi các chuyên gia tại Trung tâm MD Anderson, hoặc các trung tâm xét nghiệm gien uy tín của Hoa Kỳ, các BS thuộc Hiệp hội Giải phẫu bệnh học và Hiệp hội Di truyền học Y khoa của Hoa Kỳ.
Trong tương lai, khi đủ tiềm lực công nghệ và nhân lực, viện sẽ phát triển những xét nghiệm gien phù hợp với nhu cầu của người Việt Nam và được thực hiện tại Việt Nam.
– Tiến sĩ có thể cho biết người dân có nhu cầu làm xét nghiệm thì cần thực hiện các bước gì?
– Người dân chỉ cần tới viện hoặc các chi nhánh, các bệnh viện đối tác của viện để đăng ký (www.vubi.org). Các chuyên gia, BS sẽ thực hiện các bước tư vấn, tiếp nhận, lấy mẫu, tách chiết và bảo quản theo tiêu chuẩn, sau đó gửi qua Trung tâm Ung thư MD Anderson hoặc các trung tâm xét nghiệm di truyền của Hoa Kỳ để các BS Hoa Kỳ giải trình tự gien và phân tích.
Hiện tại, đối với các mẫu tầm soát di truyền về ung thư, các BS sẽ thực hiện lấy nước bọt và niêm mạc miệng. Đối với những bệnh nhân đã mắc ung thư, tùy vào loại mẫu bệnh phẩm, viện sẽ phối hợp với Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa, Viện Pasteur và nhiều bệnh viện khác để tiến hành tư vấn, lấy mẫu, trả kết quả xét nghiệm.
– Với giá thành khá cao, theo tiến sĩ đối tượng nào mới nên làm xét nghiệm?
– Theo khuyến cáo của các chuyên gia di truyền học, nếu có điều kiện phù hợp và trong những trường hợp cần thiết thì người dân nên thực hiện tầm soát di truyền, nhất là những người đã có người thân mắc ung thư. Việc tầm soát, phát hiện, phòng ngừa và điều trị sớm sẽ giúp người bệnh giảm được gánh nặng về bệnh tật và chi phí điều trị so với bệnh khi đã ở giai đoạn muộn.
Đối với những người đã mắc ung thư, bảng kết quả xét nghiệm gien không chỉ nêu chi tiết, giải thích cụ thể những gien bị biến đổi gây ung thư, mà nó còn tìm và hướng dẫn sử dụng các loại thuốc điều trị phù hợp (nếu có), đồng thời, cập nhật những phác đồ điều trị mới nhất của thế giới, thông báo thực nghiệm lâm sàng điều trị ung thư các nước; đề xuất các hướng điều trị phù hợp và tiên liệu những đột biến di truyền ung thư của bệnh nhân…
Thông qua kết quả xét nghiệm, BS đang và sẽ điều trị cho bệnh nhân sẽ có cái nhìn chi tiết hơn, từ đó tối ưu hóa chiến lược điều trị, góp phần nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.
– Xin tiến sĩ cho biết, trong thời gian tới, các hoạt động của viện sẽ tập trung vào những nội dung gì?
– Ở giai đoạn đầu, chúng tôi sẽ liên kết và giới thiệu những công nghệ giải mã gien thế hệ mới đến tất cả các bệnh viện, bệnh nhân có nhu cầu tại Việt Nam và châu Á. Đồng thời, cùng với Trung tâm MD Anderson cung cấp các khóa đào tạo về công nghệ gien, các xét nghiệm gien và di truyền học để giúp các đồng nghiệp nhanh chóng ứng dụng các công nghệ này.
Ở những năm tiếp theo, viện sẽ nhập một số thiết bị máy móc để từng bước làm chủ công nghệ. Nếu điều kiện cho phép thì trong tương lai chúng tôi sẽ xây dựng một bệnh viện ung thư quốc tế với đầy đủ các chuyên ngành, chuyên khoa với sự hỗ trợ của các đồng nghiệp đến từ MD Anderson, các bệnh viện ung thư khác của Hoa Kỳ và trên thế giới.
– Xin cảm ơn tiến sĩ!
Thảo Ly (Thực hiện)
Theo: Báo Khánh Hòa