Muốn phát triển du lịch phải bảo vệ môi trường (BVMT). Tuy nhiên, thời gian qua, ngành Du lịch Khánh Hòa mới chỉ dừng lại ở việc tuyên truyền, kêu gọi BVMT, thiếu những chương trình hành động thiết thực, nhất là việc hạn chế sử dụng túi nilon và đồ nhựa dùng một lần.
Chưa được quan tâm đúng mức
Từ nhiều năm nay, Tổng cục Du lịch đã kêu gọi phát triển du lịch có trách nhiệm, trong đó nhấn mạnh đến việc BVMT trong khai thác du lịch. Trên cơ sở đó, Sở Du lịch đã nhiều lần tổ chức các lớp tuyên truyền, phổ biến pháp luật về BVMT trong hoạt động kinh doanh du lịch; tổ chức chương trình nhặt rác hưởng ứng chiến dịch BVMT. Nhờ đó, các doanh nghiệp (DN) du lịch đã chú trọng hơn đến công tác BVMT. Một số DN đã chủ động xây dựng mô hình để tuyên truyền về BVMT. Điển hình như Công ty Cổ phần Du lịch Long Phú đã xây dựng công viên rác thải để tuyên truyền BVMT; sử dụng đồ phế thải để xây dựng khu trò chơi cho du khách…
 Thành viên nhóm FOM của các khách sạn ở Khánh Hòa dọn rác ở đảo Trí Nguyên, TP. Nha Trang. |
Tuy nhiên, nhìn nhận một cách khách quan, dường như công tác BVMT vẫn chưa được cộng đồng kinh doanh du lịch quan tâm đúng mức. Đến nay, ngành Du lịch vẫn chưa có những chương trình hành động cụ thể về BVMT trong kinh doanh du lịch, đặc biệt là việc hạn chế dùng túi nilon và các sản phẩm đồ nhựa dùng một lần. Hiệp hội Du lịch Nha Trang – Khánh Hòa, nơi tập hợp cộng đồng DN kinh doanh du lịch chưa bao giờ phát động những chương trình hưởng ứng cụ thể về hạn chế rác thải nhựa.
Khánh Hòa hiện có 750 cơ sở lưu trú, hàng ngàn nhà hàng, quán cà phê… nhưng số đơn vị hưởng ứng cuộc vận động hạn chế dùng túi nilon và rác thải nhựa chỉ đếm trên đầu ngón tay. Các khu du lịch, nhà hàng, quán cà phê trên địa bàn TP. Nha Trang vẫn vô tư dùng ống hút, ly nhựa dùng một lần. Khu du lịch Vinpearl, Khu Du lịch Hòn Tằm, Bến tàu Cầu Đá mỗi ngày phục vụ hàng ngàn lượt khách tham quan các tour đảo vịnh Nha Trang vẫn chưa có pano tuyên truyền, khuyến cáo trong việc hạn chế mang túi nilon, đồ nhựa dùng một lần ra đảo. Và không ai đảm bảo tất cả những túi nilon, đồ nhựa ấy sẽ được thu gom đem về đất liền. Trong chuyến theo chân thủy thủ đoàn của tàu AIDA Vita, nhóm FOM của khách sạn 3-5 sao đi nhặt rác ở đảo Trí Nguyên, chúng tôi đã bắt gặp không ít ly nhựa, chai nhựa còn nguyên logo của các đơn vị du lịch.
Năm 2018, Khánh Hòa đã đón trên 6,3 triệu lượt khách, hầu hết tập trung lưu trú tại Nha Trang. Năm 2019, dự kiến Khánh Hòa sẽ đón khoảng 7 triệu lượt khách du lịch, gấp hơn 10 lần so với dân số của Nha Trang. Sức ép từ hoạt động kinh doanh du lịch đối với việc BVMT ngày càng lớn. Theo thông tin từ Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Nha Trang, mỗi ngày Nha Trang có khoảng 500 tấn rác thải, trong đó lượng rác thải từ hoạt động kinh doanh du lịch không nhỏ. Chính vì thế, cộng đồng làm du lịch cần đi đầu trong việc BVMT nói chung và chống rác thải nhựa nói riêng.
Cần có những chương trình hành động thiết thực
| Theo tính toán của các tổ chức BVMT, mỗi năm Việt Nam thải ra đại dương khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa, nằm trong top 5 của thế giới. Trung bình, người Việt thải gần 18.000 tấn rác thải nhựa mỗi ngày. Nhiều địa phương đã có những chiến dịch kêu gọi người dân và du khách hạn chế sử dụng bao nilon. Đặc biệt, từ năm 2009, đảo Cù Lao Chàm (TP. Hội An, Quảng Nam) đã kêu gọi “Nói không với túi nilon”; đến nay việc không sử dụng túi nilon ở Cù Lao Chàm đã trở thành nề nếp, góp phần giữ sạch môi trường. Năm 2018, Cù Lao Chàm tiếp tục đưa ra thông điệp “Nói không với ống nhựa” để tiếp tục cuộc chiến chống rác thải nhựa và nilon. |
Mới đây, Sở Du lịch đã có công văn kêu gọi các DN du lịch hưởng ứng BVMT; hạn chế sử dụng túi nilon, ống hút nhựa, ly nhựa dùng một lần. Trong đó, sở đề nghị các DN tuyên truyền công tác BVMT, phát triển du lịch bền vững đến toàn thể người lao động; đặt các tài liệu tuyên truyền về BVMT, tiết kiệm điện, nước tại khu vực lễ tân, nơi đón tiếp khách và trong phòng ngủ khách sạn nhằm kêu gọi, hướng dẫn khách du lịch cùng tham gia BVMT. Đồng thời, sở kêu gọi các cơ sở kinh doanh du lịch tăng cường sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường, sử dụng ống hút, ly… bằng vật liệu có nguồn gốc hữu cơ hoặc có thể dùng lại nhiều lần thay cho túi nilon, ống hút nhựa, ly nhựa dùng một lần; thu gom, phân loại, xử lý chất thải theo đúng quy định. Đặc biệt, Sở Du lịch đề nghị các khách sạn, khu du lịch thành lập bộ phận hoặc phân công cán bộ phụ trách công tác BVMT; ban hành các quy chế về BVMT trong các cơ sở kinh doanh du lịch, khu du lịch.
Thiết nghĩ, cùng với việc tuyên truyền, Sở Du lịch và Hiệp hội Du lịch Nha Trang – Khánh Hòa cần tổ chức những chương trình hành động thiết thực để các DN du lịch hưởng ứng việc BVMT nói chung và hạn chế dùng túi nilon, đồ nhựa dùng một lần nói riêng. Liên quan vấn đề này, ông Nguyễn Văn Thành – Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Du lịch Nha Trang – Khánh Hòa cho biết: “Tôi từng gợi ý một số DN chuyển đổi từ túi nilon, đồ nhựa dùng một lần sang các sản phẩm thân thiện với môi trường nhưng các DN không mặn mà bởi e ngại tăng chi phí, ảnh hưởng lợi nhuận. Hiện nay, hiệp hội đang vận động thêm, nếu khả quan hiệp hội sẽ tổ chức cho các DN ký cam kết…”.
XUÂN THÀNH