Hơn 2 năm thực hiện đề án “Đỗ xe ô tô dưới lòng đường có thu phí trên địa bàn TP. Nha Trang”, tình hình đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế, đó là, mức thu không đạt được như dự kiến, còn trường hợp chây ì không chịu nộp phí.
Mức thu chưa đạt dự kiến
Theo ông Hồ Ngọc Ân – Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Nha Trang, sau hơn 2 năm được giao thực hiện thu phí xe ô tô (từ 16 chỗ trở xuống) đỗ dưới lòng đường tại các tuyến đường: Lê Thánh Tôn, Nguyễn Chánh, Lý Tự Trọng và Yersin (đoạn từ đường Trần Phú đến nút giao Trần Hưng Đạo) cho thấy, ý thức trách nhiệm của người tham gia giao thông cũng như kỷ cương trong việc bảo đảm an toàn giao thông, văn hóa văn minh đô thị của người dân được nâng lên. Qua đó, từng bước hạn chế sử dụng ô tô cá nhân trong khu vực trung tâm, tạo điều kiện phát triển vận tải hành khách công cộng.
Đường Nguyễn Chánh được đề xuất kéo dài phạm vi thu phí.
Bên cạnh kết quả đạt được, đề án đỗ xe có thu phí gặp khó khăn. Cụ thể, từ khi triển khai thu phí đầu tháng 11-2018 đến hết tháng 1-2021, công ty đã thu được hơn 4,1 tỷ đồng, bình quân khoảng 155 triệu đồng/tháng. Trong khi đó, đề án dự kiến doanh thu của 4 tuyến đường này khoảng hơn 208 triệu đồng/tháng. Như vậy, doanh thu hàng tháng chỉ đạt được gần 75% số thu dự kiến. Cũng theo đề án này, chi phí cố định hàng tháng để phục vụ cho công tác vận hành khoảng 115 triệu đồng, gồm: Chi phí tiền lương nhân viên, chi phí gián tiếp… Còn thực tế hiện nay, số tiền mà công ty chi trả hàng tháng hơn 120 triệu đồng. Như vậy, số thu thực tế thấp hơn mức dự kiến, còn chi phí thực tế lại cao hơn so với dự toán ban đầu.
Ngoài ra, theo tìm hiểu của phóng viên, trong suốt thời gian thí điểm, ý thức của nhiều chủ phương tiện đã được nâng lên. Tuy nhiên, vẫn còn một số trường hợp không chấp hành, đặc biệt là đối với phương tiện bị thu lũy kế thời gian đỗ xe. Hiện nay, đối với những trường hợp chây ì, các cơ quan chức năng gặp khó khăn trong việc xử lý, bởi chưa có chế tài. Chính điều này đã khiến lộ trình mở rộng thu phí, kéo dài các tuyến hiện hữu gặp khó khăn, dù đã được đề xuất từ năm 2018.
Đề xuất thêm 3 tuyến
Ông Nguyễn Văn Dần – Giám đốc Sở GTVT cho biết: Phương án thu phí đỗ xe do UBND TP. Nha Trang đề xuất đã được sở thẩm định và trình UBND tỉnh phù hợp với Luật Giao thông đường bộ và Nghị quyết 04 của HĐND tỉnh ngày 18-7-2018. Nội dung phương án kéo dài và bổ sung các tuyến mới có tổ chức thu phí đỗ xe đã cập nhật, giải trình, bổ sung những nội dung theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền, được góp ý chặt chẽ từ các sở, ban, ngành liên quan. Đối với phương án này, UBND tỉnh sẽ xem xét, thẩm định và trình Thường trực HĐND tỉnh xem xét trong thời gian tới.
Trên cơ sở đánh giá hiệu quả của việc thu phí đỗ xe, Sở Giao thông vận tải (GTVT) đã đề xuất UBND tỉnh kéo dài 3 tuyến đường đã thu phí từ năm 2018. Cụ thể, đối với đường Yersin và đường Lý Tự Trọng – đoạn từ đường Trần Hưng Đạo đến Hoàng Hoa Thám (chiều dài 70m), cho phép đỗ xe bên trái, bên phải cấm đỗ. Đường Nguyễn Chánh – đoạn từ đường Trần Hưng Đạo đến Hoàng Hoa Thám, cho phép đỗ xe theo ngày chẵn hoặc lẻ.
Đồng thời, sở cũng đề xuất bổ sung thu phí đỗ xe thêm 3 tuyến đường mới. Theo đó, đối với đường Trần Hưng Đạo – đoạn từ đường Yersin đến Lý Tự Trọng (chiều dài 200m), cho phép đỗ xe 1 bên theo ngày chẵn hoặc lẻ (cấm đỗ xe trên đoạn từ Nhà khách Tỉnh ủy đến đường Lý Tự Trọng). Đường Pasteur – đoạn từ đường Lê Lợi đến Hàn Thuyên (chiều dài 170m), cho phép đỗ xe 1 bên, theo ngày chẵn hoặc lẻ; đoạn từ đường Hàn Thuyên đến Yersin (chiều dài 270m), cho phép đỗ xe bên trái, bên phải cấm đỗ. Đường Hoàng Hoa Thám – đoạn từ đường Hai Bà Trưng đến Yersin (chiều dài 200m) cho phép đỗ xe bên phải, bên trái cấm đỗ; đoạn từ đường Yersin đến Lý Tự Trọng (chiều dài 190m), cho phép đỗ bên phải đối với ô tô 7 chỗ ngồi trở xuống, bên trái cấm đỗ; đoạn từ đường Lý Tự Trọng đến Lê Thánh Tôn (chiều dài 490m), cấm đỗ xe theo ngày chẵn, lẻ như hiện nay (không thu phí).
Ngoài ra, lãnh đạo Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Nha Trang cho rằng, theo đề án công ty được giữ lại 55% trên tổng mức thu. Tuy nhiên, thực tế hơn 2 năm qua, công ty phải bù lỗ mỗi tháng hơn 35 triệu đồng (mỗi năm hơn 420 triệu đồng) vào để tổ chức vận hành thu phí. Vì vậy, để bảo đảm duy trì kinh phí vận hành, cần đề xuất cho công ty được giữ lại tương ứng với số chi thực tế, tức là hơn 120 triệu đồng/155 triệu đồng/ tháng, tương đương hơn 77% số thu.
Mức thu được HĐND tỉnh quy định: Thời gian đỗ xe từ 2 giờ trở xuống là 20.000 đồng; trên 2 giờ thì áp dụng thu phí 20.000 đồng đối với 2 giờ đầu, 40.000 đồng cho giờ tiếp theo. Thời gian thu từ 6 giờ đến 22 giờ hàng ngày. Loại xe cho phép đỗ: 16 chỗ trở xuống. Đối với khoản thu này, cơ quan thu phí được để lại 55% để chi phí phục vụ công tác quản lý và công tác thu phí; 45% còn lại nộp ngân sách nhà nước.
