2 bệnh nhân ngộ độc pate Minh Chay ở Khánh Hòa: Đã tỉnh táo nhưng vẫn phải thở máy

Sau thời gian điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy (TP. Hồ Chí Minh), 2 vợ chồng ở Khánh Hòa bị ngộ độc botulinum do ăn pate Minh Chay đã được chuyển về Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh Khánh Hòa tiếp tục điều trị.

Ngày 1-9, có mặt tại Khoa Hồi sức tích cực – Chống độc, BVĐK tỉnh chúng tôi nhận thấy 2 vợ chồng chị N.Đ.H.A (TP. Nha Trang) đều tỉnh táo, nhận biết được mọi thứ. Tuy nhiên, do bị liệt cơ hô hấp chưa tự thở được, cả 2 phải thở bằng máy, ăn qua đường ống sonde dạ dày.

Bác sĩ Nguyễn Lương Kỷ – Trưởng khoa Hồi sức tích cực – Chống độc cho biết: “Cả 2 bị ngộ độc botulinum biến chứng viêm đa rễ thần kinh cấp tính. Đây là chất độc cực mạnh, gây ức chế thần kinh, làm liệt cơ hô hấp. Tại Việt Nam, chưa có chất đối kháng dùng để điều trị chất độc này nên chúng tôi không thể khẳng định họ có thể hồi phục hay sẽ bị liệt hoàn toàn. Hiện nay, khoa đang nỗ lực điều trị theo hướng hỗ trợ, đồng thời tập cho 2 bệnh nhân cai máy ngắt quãng. Riêng thai nhi 5 tháng tuổi của thai phụ, qua siêu âm và kiểm tra cho thấy ổn định, tim thai đều”.

Trao đổi với chúng tôi qua ghi chép trên điện thoại, chị N.Đ.H.A  kể, vợ chồng chị mua pate Minh Chay trên mạng vào ngày 6-7. Trưa ngày 19-7, hai vợ chồng ăn pate Minh Chay cùng bánh mì. Ngày 20, 21-7, cả 2 người lần lượt xuất hiện triệu chứng buồn nôn, nôn ói, nuốt khó, sụp mi mắt. Sau 4 ngày điều trị tại BVĐK tỉnh, do tình trạng bệnh nặng hơn được chuyển vào BV Chợ Rẫy. Khi vào BV Chợ Rẫy, cả hai tỉnh táo nhưng sụp mi mắt hoàn toàn, nói khó, nuốt khó, yếu tứ chi. Sau đó tình trạng khó thở tăng dần, suy hô hấp phải đặt nội khí quản, thở máy. Cả 2 được chẩn đoán ngộ độc botulinum nghi do ăn pate chay đóng hộp bị nhiễm khuẩn.“Sau thời gian điều trị ở BV Chợ Rẫy, tình trạng bệnh có tiến triển nên ngày 26-8 vợ chồng tôi xin chuyển về đây điều trị tiếp. Hiện tại tứ chi tôi vẫn dịch chuyển được nhưng không có lực như trước” – chị A. nói.

Ngay khi nắm thông tin, ngày 31-8, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh đã tham mưu cho Sở Y tế chỉ đạo Trung tâm Y tế các huyện, thị, thành phố phối hợp với các cơ quan chức năng cùng cấp kiểm tra, giám sát thu hồi sản phẩm pate Minh Chay; truyền thông cảnh báo khẩn cấp cho người tiêu dùng không mua, không sử dụng sản phẩm trên. Đồng thời, các BV chuẩn bị sẵn sàng phương tiện, thuốc, hoá chất vật tư để cấp cứu và điều trị kịp thời khi có trường hợp ngộ độc thực phẩm xảy ra trên địa bàn tỉnh. Chi cục cũng tham mưu Sở Y tế có văn bản đề nghị Sở Công thương khẩn trương chủ trì tổ chức kiểm tra, giám sát thu hồi các sản phẩm Minh Chay đối với các siêu thị, cơ sở kinh doanh có bán sản phẩm này…

Ngày 29-8, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, đã có công văn khuyến cáo người tiêu dùng không mua và sử dụng các sản phẩm của công ty này. Đồng thời, yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra, giám sát thị trường và chủ động thu hồi các sản phẩm của Công ty TNHH Hai Thành viên Lối sống mới (huyện Đông Anh, TP. Hà Nội).

Botulinum là protein độc tố thần kinh do vi khuẩn Clostridium botulinum tiết ra. Đây là chất độc gây chết người mạnh nhất từng được biết. Chỉ cần liều 0,004 microgam/kg cân nặng đã giết chết được 1 người trưởng thành. Các triệu chứng điển hình của bệnh là đau bụng, đau cơ, mệt mỏi, nhìn mờ hay nhìn đôi, khô miệng, nói khó, nuốt khó, sụp mi mắt, yếu cơ toàn thân. Sau đó, bệnh nhân diễn biến nặng đến khó thở, không thở được do liệt cơ hô hấp, dẫn tới tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Các triệu chứng này xuất hiện chậm hay nhanh tùy thuộc vào lượng botulinum ăn phải. Dù được điều trị tích cực, tình trạng liệt của bệnh nhân vẫn kéo dài vài tháng, thậm chí có thể liệt không hồi phục. Vi khuẩn này sẽ chết nếu được đun sôi trong thời gian 5-10 phút.  

“Những thực phẩm bị nhiễm vi khuẩn vi khuẩn Clostridium botulinum, khi có điều kiện thuận lợi là môi trường yếm khí (không có không khí) như đóng hộp, hút chân không thì các bào tử này sẽ tái hoạt động trở lại, sinh sản, phát triển và tạo ra botulinum. Vì thế, đối với những đồ hộp bị méo mó, phồng lên người mua nên cẩn trọng, có thể do vi khuẩn này gây ra. Nếu ăn phải thức ăn nghi nhiễm độc tố trên, người bệnh nên ói hết thức ăn đã ăn càng nhiều càng tốt. Sau đó phải đến ngay BV để được xử lý và điều trị sớm” – bác sĩ Kỷ khuyến cáo.

Được biết, từ ngày 13-7 đến 18-8, cả nước ghi nhận 9 ca bệnh ngộ độc botulinum do ăn pate Minh Chay, trong đó có 2 bệnh nhân ở tỉnh Khánh Hòa.